Cross education is een fenomeen waarbij je de gezonde arm of het gezonde been traint bij iemand waarbij het andere geïmmobiliseerd of geopereerd is. Hierdoor kun je tussen de 10% en 40% aan kracht winnen in het gekwetste lichaamsdeel.

Deze trainingsmethode lokt veel interesse omdat het de negatieve effecten van de immobilisatie deels teniet laat gaan.

 

Hoe werkt het?

De meeste studies wijzen op een weg van een neurologisch mechanisme. Het effect wordt dus bekomen via de hersenen en de zenuwbanen.

Via de hersenen, omdat bij training van het gezonde lidmaat, de hersenregio van bv. beide schouders actiever is. Dus de andere zijde wordt mee geactiveerd en krijgt dus ook een mate van voordeel.

De training geeft ook een verhoogde respons t.h.v. de zenuwbanen welke naar de spieren van het geblesseerde lidmaat lopen. Hoe meer zenuwen we in de spieren kunnen blijven activeren, des te efficiënter zullen de spieren ook blijven werken.

Waarom zou dit ons triggeren om de andere kant direct te trainen?

Na 24 uur zien we al effecten van immobilisatie. De prikkeling van de zenuwbanen neemt af, wat dan resulteert in een afname van spierefficiëntie, bewegingsperceptie en bewegingscontrole.

Wat zien we in de literatuur verschijnen?

EMG-studies tonen aan dat wanneer mensen een sling dragen en een deur openduwen of boodschappen doen met hun vrije arm er activiteit aanwezig is t.h.v. de geïmmobiliseerde schouder. De hoeveelheid van activiteit kan variëren van 20% tot 40% voor de spieren aan de geïmmobiliseerde zijde.

Hierbij zien we dus al een overflow effect van het trainen van de niet aangedane zijde naar de andere kant tijdens alledaagse activiteiten.

Verder kan het trainen van de gezonde kant ertoe leiden dat wanneer je later terug activiteiten gaat hervatten, de bewegingen er soepeler uitkomen.

Denk bijvoorbeeld aan een opslagbeweging bij tennis. Deze zal er minder houterig uitzien en zal efficiënter verlopen omdat de bewegingscontrole beter behouden is geweest.

 

Wat geeft ons nu het beste resultaat?

We zien dat excentrisch spierwerk (de spier spant aan en verlengt gecontroleerd) betere resultaten heeft dan concentrisch spierwerk (de spier spant op en verkort).

Het ideale gewicht tijdens de oefeningen ligt rond de 60% (of hoger) van wat je zou kunnen en dit voor 4 sets van 6 tot 8 herhalingen.

Ook het gebruik van een metronoom of feedback van een spiegel kan het effect nog doen toenemen.

 

Enkele simpele dingen kunnen dus een wereld van verschil maken bij aanvang van je revalidatie